8 en 9 september

Steeds meer zwaar geschut in Roermond
De stemming onder de bevolking van Roermond werd steeds neerslachtiger. Dit om een tweetal redenen: ten eerste vanwege het feit dat Roermond vermoedelijk deel zou uitmaken van het strijdtoneel en ten tweede vanwege de schaarse voedselvoorziening. Er kwam ook steeds meer zwaar geschut in of rond Roermond te staan. Aan de Maaskant stond al geschut bij Herten, bij de kazerne en in de stadswei. De kazernesingel was afgezet. De mensen werden gewaarschuwd dat elk ogenblik de brug de lucht in kon vliegen. Overal plakten mensen ruiten dicht. Zelfs complete ramen werden dicht getimmerd.
Dagboek van Groenendaal: 'Wij wachten op het springen van de Maasbrug. We hebben geprobeerd de ramen tegen elkaar open te zetten. Maar in zo’n tocht kan men niet leven omdat er een hevige storm is komen opzetten.
Er wordt nog druk gereden, maar verse troepen, meest Flak* en Fallschirmjäger stromen reeds de stad binnen. Men schijnt de Maas te willen verdedigen.'

(D007)

Weijnen waarnemend burgemeester
Burgemeester Lensing was vertrokken met onbekende bestemming in verband met de nadering van Gealllieerde troepen. Weijnen was eerste wethouder. Op 7 september kwam Weijnen weer op het gemeentehuis.
Proces verbaal J. Weijnen: 'Ik kwam als eerste wethouder op het gemeentehuis. Gemeentesecretaris van Keeken vertelde mij dat de burgemeester gevlucht was. Ik moest de lopende zaken op mij nemen daar diverse stukken op afhandeling en ondertekening wachten. Toen ik naar huis wilde gaan verzocht de Heer van Keeken mij om in de loop van de middag wederom naar het gemeentehuis terug te keren, voor afhandeling van diverse nog hangende kwesties. In de middag zaten de Heer van Keeken en ik in de burgemeesterskamer op het raadhuis te Roermond, toen een auto voor het gemeentehuis stil hield en een viertal personen gekleed in Duits uniform het gemeentehuis binnen kwamen. Wie dat waren, wist ik niet. Een dezer heren deed het woord en vertelde ons dat Limburg ten oosten van de Maas ingelijfd was bij Duitsland.'
(F011)

Roermond werd militaire stad
7 september. Roermond was ineens een militaire stad geworden. Per trein werden nog steeds honderden Duitse soldaten aangevoerd. Zij zongen en zagen er jong en fris uit. In de Nieuwe Koerier werd een waarschuwing geplaatst:
'Waarschuwing
Bedwingt uw nieuwsgierigheid. Blijft bij gevechtshandelingen van welken aard ook, binnenshuis. U stelt anders onherroepelijk uw leven in gevaar.'

(F067)

Er stond een grote tank net naast het huis van Hirsch in Roerzicht, gericht naar de Maas. Deze tank was beschadigd tijdens de invasie van Normandië, bij Caen. De tank was hiernaartoe gebracht, werd gerepareerd en meteen weer gevechtsklaar gemaakt.
De niet ontplofte munitie van de munitietrein werd tot ontploffing gebracht. Op 7 september vond hierover een telefoongesprek plaats tussen opperluitnant van politie Sijmons iemand op het stadhuis.
Rapport telefoonspionage Roermond: 'Sijmons: De Feldgendarmerie belde dat ze zo spoedig mogelijk vijftig arbeiders moesten hebben voor het laten springen van de granaten op de hei. Bel publieke werken maar op dat die ervoor zorgen. Komen de arbeiders niet dan leggen ze lonten in die hopen munitie en dan kunnen de mensen in Roermond hun vensters loszetten.'
(F011)

Dagboek van Groenendaal: 'Het is niet bekend of deze arbeiders zijn komen opdagen. De Duitsers hebben de munitie wel laten ontploffen. Telkens nog zware ontploffingen van granaten, tweehonderdvijftig telkens in een kuil, van de verbrande munitietrein, dan trilt het hele huis. Eerst ziet men de vlam, dan de rookzuil en na drie of vier tellen volgt de klap.'
(D007)

Voedselvoorziening is moeilijk
8 september: Voor de grote hoeveelheid kinderen en volwassenen van 'Huize Sint Jozef' was het moeilijk om eten bij elkaar te krijgen. De meeste jongens werden in groepjes verdeeld. Elk groepje werd apart erop uitgestuurd om voedsel te zoeken.
Dagboek van broeder Wendel: 'Vandaag diverse zalen er op uit voor de voedselvoorziening. Aardappelen, valappels en meel. Onze zaal vier maal naar de goederenloods naast het station, aan de spoorlijn naar Maastricht, op en neer gelopen waar wij duizend weckglazen mochten halen om in te wekken. We komen nu met middageten toe tot volgende week vrijdag. Vanmiddag weer luchtalarm. In de buurt is zwaar geschut bezig, de hele zaak dreunt. Vanmiddag was de plaatsvervangend burgemeester hier om te vragen of onze jongens mee konden helpen met het ontruimen van het pensionaat en het klooster van de Ursulinen, zo niet, dan gaat het gebouw de lucht in. Niemand in Roermond schijnt te willen helpen.'
(D008)

Roermond krijgt een Duitse burgemeester
De heer W. Lorenzen was sinds 1932 lid van de N.S.D.A.P. en vanaf 1933 'Ortsgruppenleiter' te Rheydt. Op 9 september, om 07.00 uur, moest hij zich melden op de Kreisleitung te Viersen, bij Kreisleiter Kinkelin. Tevens had hij bericht ontvangen dat het om een opdracht van veertien dagen in Nederland zou gaan. Alle genodigden verzamelden zich in het bureau van Kinkelin.
Proces verbaal Lorenzen: 'De gouwleider Florian, uit Düsseldorf, heeft het gebied van Nederland, ten Oosten van de Roer en de Maas van Vlodrop tot Venlo tot Rijksgebied gemaakt en heeft hem (Kinkelin) als gevolmachtigde van de rijksverdedigingscommissaris voor dat gebied benoemd. Hij (Kinkelin) zou nu in opdracht van de gouwleider ons weer in de afzonderlijke gemeenten als gevolmachtigde plaatsen voor de tijd der graafwerkzaamheden.'
(F011)

Vervolgens kreeg Lorenzen te horen dat hij de gevolmachtigde was voor het gebied Roermond. Het gebied Maasniel viel onder Ortsgruppenleiter Nieland. Daarna reden ze richting Roermond. Lorenzen en Kinkelin kwamen gelijktijdig aan bij het stadhuis van Roermond.
Proces verbaal Lorenzen: 'Kinkelin ist mit uns dem Rathaus hineingegangen wo der Kinkelin nach dem Bürgermeister fragte. Wir sind dann im Amtszimmer des Bürgermeisters gegangen wo uns von den Herr Weijnen und Van Keeken mitgeteilt wurde der Bürgermeister sei seit einigen Tagen verschwunden und ware wahrscheinlich nach Deutschland abgefahren. Nachdem sich der Kreisleiter Kinkelin noch kurz informiert hatte, erklärte er dann: 'Ich habe Ihnen hier (wobei er auf Lorenzen wies) den neuen Bürgermeister gleich mitgebracht und Herr Weijnen soll das Amt des Stellvertretende Bürgermeister weiter übernehmen'.'
(F011)

De streek om Roermond was volledig in oorlogstoestand gebracht. Veel N.S.B. families waren weer in hun huizen teruggekeerd. Ook het klooster in Vlodrop zat vol NSB’ers. Het scheen dat de NSB’ers niet welkom waren in Duitsland. Het Bisschoppelijk College werd weer bezet door de Duitsers. Binnen een paar dagen was het een waar arsenaal van oorlogsmaterieel.